Egemenlik ya da hâkimiyet, bir toprak parçası ya da mekân üzerindeki kural koyma gücü ve hukuk yaratma kudretidir. Bu güç siyasi erkin dayattığı yasallaşmış bir üst iradeyi ifade etmektedir. Egemenlik, aynı zamanda bir devletin ülkesi ve uyrukları üzerindeki yetkilerinin tümünü ifade eder (http://bit.ly/1il8rOj). Cumhuriyet, hükümet başkanının halk tarafından belli bir süre için ve belirli yetkilerle seçildiği yönetim biçimidir (http://bit.ly/1iCsF6S). Egemenlik konusundaki iki önemli soru, bir toplumu oluşturan kişilerin yaşam tercihleri’nin kim tarafından yapılacağı ve egemenliğin kim tarafından kullanılacağıdır. Yaşam tercihleri; nasıl giyineceği, ne yiyip içeceği, ne öğreneceği, hangi dine inanacağı, inanıp inanmayacağı vb. konulardaki kararlardır. Cumhuriyet idaresinde bu tercihler yani egemenlik cumhur’a (halk) aittir (TT). Diğer seçenekler ise; monarşi, oligarşi, aristokrasi, plütokrasi, meritokrasi gibi idare biçimleridir. Egemenliğin kim tarafından kullanılacağı ise bu bağlamdaki ikinci sorudur.

Arapça cumhūr "çokluk, kalabalık, halk" sözcüğünden +īya(t)2 ekiyle türetilmiştir.   Ek açıklama
İsviçre ve Hollanda gibi ülkelerin yönetim biçimine Osmanlı kullanımında önceleri cümhūr adı verilirken, 19. yy'da cümhūriyet sözcüğü tercih edildi. Masdara eklenen +īyet eki müvelleddir.