Fransız filozof Michel Foucault'nun türetip işlediği, Fransızcadaki yazımıyla hétérotopie, heterotopya. Birleşimin birinci birimi olan hetero- "değişik, farklı, öteki" demek olduğuna göre, bu terim "değişik, farklı, öteki yer" anlamına geliyor. Heterotopya hem bir maddi varlığı olan, hem de  ancak bir fikir olarak var olan bir yer. Herhangi kamusal bir alan bir heterotopya  olabilir. Sınırlandırılıp başka yerlerden ayrılmış bir alandır orası. Kendi dışındaki yerlere kıyasla varlık kazanan heterotopyada toplumun geride kalan büyük kesimi onun sınırlı mekânında silikleşir, zayıflar,  orada görülen davranış biçimleri karşısında bir dönüşüme uğrar. Foucault heterotopya için örnekler verir: müzeler, antik şehirler, fuarlar, barlar, hapishaneler, mezarlıklar, daha birçok yer, yani pek çok insanın bulunduğu, bulunabileceği yerler. Bize ait olan, bizim hâkim olduğumuz, güvendiğimiz  bir mekândan çıkıp birbirini hiç tanımayan, birbirine hiç benzemeyen  insanların girip çıktığı bu gibi mekânlar  farklı, değişik bir anlam dünyasını temsil etme olasılığını barındırır; yani hem vardır, hem yoktur, Foucault'nun deyişiyle "mekânsız mekânlar"dır. Kısacası, ütopyanın iyi, ideal ama var olmayan, hayal edilen bir yer olmasına karşılık heterotopya, "ötekilerin, başkalarının, değişik, farklı" mekânıdır. 

Kaynak: Bülent AKSOY

Kavram Mutfağı, Makaleler

https://www.kavrammutfagi.com/makale/utopya