Lütfen aramak istediğiniz kelimeyi yazıp Enter tuşuna basın..

Logo

Kullandığımız dil; bugün ne olduğumuzu, yarın ne olacağımızı belirler..

 MENÜ

KAVRAM

(Genel kabul görmüş anlamı)

ETİMOLOJİ / KÖKEN / KAYNAK

(Etimoloji, köken, kaynak vb bilgiler)

YÜKLENEN ANLAM VE SORUNLAR

(Anlam kayması yoluyla kazandığı anlam ve yol açtığı sorunlar)

Latincedeki Pacta Sunt Servanda (ahde vefa) şeklinde bir deyiş vardır. Bu deyişi, bir kişinin, kurum veya kuruluşun verdiği sözle bağlı olması, sözünün hizmetkârı olması şeklinde çevirebiliriz. Bu anlayış, yalnızca Roma Hukuk sisteminin değil dünyanın neresinde olursa olsun tüm insan ilişkilerinin temelini oluşturur. İnsanlar ve insanların oluşturdukları kurum veya kuruluşların aralarındaki ilişkiler söz verme ve sözünde durma ilkesi üzerinde oluşurlar. Bu ilke bize toplumun bireyleri arasında ve başka toplumlarla aralarında var olan veya olması gereken güven duygusu anlamına gelmektedir.

Ahit, Arapça ˁhd kökünden türetilmiş olan ˁahd عهِد  1. tanıma, 2. yükümlülük, yemin, söz verme anlamına gelmektedir.  Arapça ˁahida عهِد  tanıdı, kabul etti, üstlendi eyleminin mastarıdır. Bilindiği gibi Yahudilerin kutsal kitabının adı Tevrat birinci ahit, Hristiyanların kutsal kitabının adı da İncil ikinci ahit olarak adlandırılmaktadır. Birlikte dilimizde bunlara Kitab-ı Mukaddes denmektedir. İnanışa göre bu kavram Tanrının insanlarla yaptığı bir anlaşma anlamına gelmektedir.  Vefa sözcüğü de Arapça wafāˀ وفاء  wfy mastarından türetilmiştir ve sözünü tutma, borcuna sadık olma, görevini yerine getirme anlamlarına gelmektedir. Erkek adı olarak kullanıldığında sözüne bağlı, sadık anlamlarını taşımaktadır. Bunların ötesinde Tevrat’ta kral Davut’un adı olarak da geçmektedir. Ayrıca bilindiği gibi İstanbul’un semtlerinden birinin de adı vefadır. Bunların hepsi söz vermenin ve sözünde durmanın önemini göstermektedir.

Konuyu daha iyi anlatabilmek için bir örnek vermek yararlı olabilir. Bir kişi elindeki kumaştan bir elbise diktirmek istemektedir. Bunun için bir terziye başvurur. Terzi de bir dükkân açmış gelecek müşterilerini beklemektedir. Bu kumaştan elbise diktirmek isteyen ile elbise dikmek için bekleyen bu iki kişi konuşup anlaşmaktadırlar. Bu konuşmalar sonunda, terzimiz belli sürede ve öngörülen biçimde elbiseyi yine anlaştıkları ücret karşılığında dikmeyi, kumaşın sahibi müşteri de aynı süre sonunda dikilmiş elbiseyi teslim alıp karşılığı fiyatı, ücreti ödemeyi kabul etmişlerdir. Taraflardan birisi elbise dikme, diğeri de belli miktar parayı ödeme konusunda birbirlerine söz vermiş olmaktadırlar. Terzinin ve müşterinin sözlerinde durmuş olmaları toplumda bir güven duygusunun oluşmasını sağlar. Bu güven duygusu toplumun barış ve huzuru anlamına gelmektedir. Güven duygusunun içinde iki ile ikinin çarpımı nasıl dört ediyor ise ona benzer şekilde benim edimimin karşısında karşı taraf da öngörülen bir edimde bulunacaktır inancı ve beklentisi vardır. Aynı şeyler uluslararası ve devletlerarası ilişkilerde de geçerlidir.

Kaynak: Ali Can Polat https://www.kavrammutfagi.com/makale/soz-vermek-ve-sozunde-durmamanin-kirk-sekli

Yorumlar

suleymanekiz

22.12.2023 05:58:32

çok teşekkürler Ali Can Polat.Şahsen bir öğretmen olarak çok önemsediğim bir konuya değinmişsiniz.emekleriniz için çok teşekkürler.saygılarımla.. Süleyman Ekiz

Yorumlar