Shahr Ramadan – Medine yerine Şahr Arapça qamar (kamer-ay) sözcüğü aynı zamanda takvimden bir sözcük olup bildiğimiz ay anlamına geliyor. Oruç tutulan ayı anlatmak için şehr-i savm ve savaş yapılmayan ayı anlatmak için da şehr-i haram kavramları zaman içinde Arap yarımadasında kullanılmıştır.

Osmanlı devletinde, Anadolu Selçuk Beyliklerinden bazılarında olduğu gibi Türkçeyi dışlama geleneği sürdürülmüştür. Yazışmalarda Osmanlıca adı altında bir uydurukça dil yaratılmaya çalışılmıştır. Mahyalarda okuduğumuz Şehr-i Ramazan tamlamasındaki şehr/ şahr sözcüğü Arapça (–i) ulaması da Farsçadır. Dolayısıyla ortaya çıkan çorba da Osmanlıcadır. Ferit Develioğlu’nun Mahyadaki şehr sözünü şehir anlamında anlayan insan ay anlamına anlayan insan sayısından çok daha fazladır.

Son olarak Şehr-i Ramazan tamlamasını şerefli ramazan olarak anlamak da pekâlâ olasıdır.

Ay dediğimiz şey takvimde gösterilen bir zaman dilimidir, bir yılın on ikide birinin karşılığıdır. Ramazan sözcüğünün içinde ay kavramı da yer almaktadır. Ayrıca bu tümce içinde ay anlamına gelen şehr sözcüğüne gerek bulunmamaktadır. Ayrıca ramazan ayını şerefli olarak niteleyip diğer ayları bu şereften yoksun bırakmak da pek uygun değildir. Bunun gibi on bir ayın bir sultanı gibi bir ifade kullanmak da ramazanı sultan diğer ayları da onun tebaası imiş gibi bir anlamı çağrıştırmaktadır. Kanımca mahyalarda “Hoş geldin Ramazan” demek doğrudur ve yeterlidir.

Kaynak: Ali Can Polat

Kavram Mutfağı, Makaleler

https://www.kavrammutfagi.com/makale/ramadan--ramazan---kandil-ve-mahyalar--sehr-i-ramazan

Şehr (şahr olarak da telaffuz edilmektedir) Farsça’ dan dilimize girmiş olup anlamı, şar, şeher, şehir veya kenttir. Bu sözden türeyen sathtra da ülke ve devlet anlamına gelmektedir. Eski Yunancadaki satrap (vali) da aynı kökten türetilmiştir.

Şehîr / şâhir ise Arapça olup çoğulu da şühurdur. Anlamı şerefli, şöhretlidir. Şöhret ve meşhûr sözcükleri de bu kökenden türetilmişlerdir.